Tussen 16.15u en 16.45u wandelen we naar Brouwerij Rodenbach.

Daar nemen we eerst plaats in een zaal waar we een film over de familie Rodenbach zullen zien.
Maar we beginnen met koffie en dat is zeer welgekomen

Daarna worden we verwelkomd door Roza, onze gids van deze voormiddag in Roularta.
We zijn blij Roza terug te zien, want ze vertelt met veel bevlogenheid en, vooral, met een grote dosis humor!!

De film over de familie Rodenbach wordt ingesproken door acteur Bob de Moor.

Onze gids Lucie vertelde bij het praalgraf van Albrecht Rodenbach al een en ander over deze familie, in het bijzonder hoe dit Duits geslacht in Roeselare arriveerde.

Deze film vertelt nu o.a. ook over de latere Rodenbachs.

De Rodenbachs zijn afkomstig uit Andernach aan de Rijn,

Belangrijk zijn vooral de 4 zonen van Pieter Rodenbach (die de zoon was van arts Ferdinand Rodenbach die zich in Roeselare kwam vestigen) : Alexander, Constantijn , Ferdinand en Pedro.

Er wordt gezegd “Zonder de Rodenbachs geen Belgie”. De namen van 2 Rodenbachs staan gegraveerd in de congreszuil in Brussel.

Alexander Rodenbach was blind vanaf zijn elfde jaar, hij werd door zijn vader naar Parijs gestuurd om geopereerd te worden maar dit mislukte. Hij zetelde in het Nationaal Congres, en was later volksvertegenwoordiger (1831-1866).

Constantijn Rodenbach maakte ook deel uit van het Nationaal Congres. Hij liet een tekst goedkeuren, waarin de uitsluiting voor het Nederlands koningshuis van de Belgische troon werd vastgelegd. Constantijn Rodenbach was arts en schreef o.a. mee aan de Brabançonne. Hij ligt begraven aan de voet van de Acropolis.
Hij was de grootvader van de (Franstalige) schrijver-dichter Georges Rodenbach.Diens meest bekende werk : ‘Bruges-la-Morte'.

Ferdinand Rodenbach is de grootvader van diegene die de beroemdste Rodenbach zou worden: nl van Albrecht Rodenbach.

De geschiedenis van de brouwerij begon in 1820 toen de vier broers Rodenbach (Ferdinand Gregoire, Alexander, Constantijn en Pedro) investeerden in een kleine brouwerij in de Spanjestraat

Pedro Rodenbach trouwde met Regina Wouter , een brouwersdochter uit Mechelen.
Op 20 september 1836 werd de brouwerij aangekocht door Regina Wouters, de echtgenote van Pedro Rodenbach. Door haar werd de eerste stoommachine in Roeselare geplaatst.

Regina Wouters werd later in 1864 opgevolgd door hun zoon Eduard Rodenbach en daarna door diens zoon Eugène Rodenbach, die in Engeland brouwtechnieken aanleerde.
Eugene leerde in Engeland het principe om het bier te laten rijpen op eiken vaten (foeders).
Na hem werd een naamloze vennootschap opgericht, die bestuurd werd door directeursdynastie Lambert (1925-72)

In 1998 werd Brouwerij Rodenbach overgenomen door Brouwerij Palm .

Rond 17.05u beginnen we aan de rondleiding door de brouwerij.
Op de foto hieronder wordt uitleg gegeven vlakbij het poortgebouw

Zoals reeds gezegd is de brouwerij sinds 1998 onderdeel van Palm

De eerste industriële brouwzaal werd gebouwd in 1864. Na de Eerste Wereldoorlog, werd die gedeeltelijk ontmanteld en volledig gerenoveerd. Het duurde tot 2002 voor er nog eens een grondige vernieuwing kwam. Er kwam toen een nieuwe brouwzaal met grote inox ketels.
Op de foto de nieuwe brouwzaal helemaal omringd door glas

Het bas reliëf van St.-Georges werd zorgvuldig bewaard bij de afbraak van een gistkelder uit de jaren zestig en ingewerkt in de voorgevel van het gerenoveerde labo-gebouw

Om bier te maken heb je graankorrels nodig.

1 ste bewerking : In grote waterkuipen (graan + water) zwellen kiemendrogen

De ontkiemde gerst draagt vanaf dat moment een ander naam: MOUT.

Als de kiem in het graan ver genoeg was, werd het gekiemde graan gedroogd in de AST , een torenvormige droogoven.

We gaan nu eerst binnen in de 24 meter hoge ast.

Deze ast werd gerestaureerd met leem en kalk (geen cement) en is nu als museum ingericht

Binnen is een vuurhaard bewaard met nieuw smeedijzerwerk

Er werd hier gestookt tot 80°C (genoeg om het kiemen te stoppen)

Hier zien we mout. Proeven was toegelaten!

Er wordt uitsluitend gecarameliseerde mout gebruikt. Tijdens het mouten wordt langer “ge-eest” en hierdoor carameliseren de suikers in de granen en wordt het bier zoeter en donkerder.

De arbeiders moesten bij die hoge temperaturen werken!

Hieronde de oude stookplaats uit 1936

Volgende tekst is te lezen in de moutast:

Nog even herhalen wat er gebeurt in een mouterij

-het graan wordt in weekkuipen onder water gezet (het graan moet water opnemen om tot kiemen te komen)

-Hierna worden de korrels overgebracht naar de kiemvloeren. Door het ontkiemen ontstaan enzymen, die later in het brouwproces nodig zijn om het zetmeel in het graan om te zetten in suiker.

-Als er voldoende enzymen geactiveerd zijn - na ong. 1 week -wordt het kiemproces gestopt door het gekiemde graan te drogen (eesten).

We gaan binnen in een gistkelder, gebruikt tot 1950.

Het is nu een tentoonstellingsruimte en uitzichtplaats op de historische kern van de brouwerij.

-Het echte brouwen begint met het maken van het beslag. Dit gebeurt in enorme beslagkuipen waarin brouwers de gemalen mout mengen met water.
-Het beslag wordt verwarmd, zodat de enzymen het meel omzetten in suikers en eiwitten.
-Als de suikers gevormd zijn, filtert de brouwer de harde schillen van de moutkorrels uit het brouwsel.
-Het zoete aftreksel dat overblijft noemen de brouwers wort. Dit wort is de basis van ons bier! Het restant is draf, gebruikt als veevoeder.
- Het koken van de wort en het toevoegen van hop
- Na het afkoelen wordt de gist toegevoegd (de temperatuur en het gebruikte soort gist zal bepalen welk soort bier men maakt: hoge gisting – lage gisting.
- de aldus bekomen troebele vloeistof laat men rusten en rijpen alvorens deze te filtreren en op vaatjes of flessen te trekken.

Hier in Roeselare is er geen bottelarij.

Panelen geven uitleg over de verschillende gistingswijzen in de Belgische brouwerijen.

Er zijn 4 gistingswijzen :

1. Lage gisting : temperaturen die liggen tussen de 4 en 12°C (pils)
2.Grote gisting : temperaturen die liggen tussen de 12 en 25°C
3.Spontane gisting (gueuze lambik)
4.Gemengde gisting (Rodenbach!!)

De Rodenbach-wort gaat voor zijn hoofdgisting één week naar cilindervormige tanks voor de eerste gisting .

Dan voor vier tot vijf weken naar horizontale (platte) tanks voor zijn nagisting. Op dat moment hebben we het zogenaamde ‘jong bier'
Dat is de 2 de gisting. Hier gebeurt toevoeging van melkzuurbacteriën. die een zachte zure smaak geven,

Na deze 2 gistingen volgt nog een rijping in eikenhouten vaten. Een deel van het jong bier zal dan naar de “foeders” (eikenhouten vaten) verpompt worden om er voor 20 tot 24 maanden te verblijven en zo tot ‘oud bier' omgevormd te worden.

De klassieke Rodenbach bestaat uit een mengeling van 75% jong bier (vijf weken rijping in stalen tanks waarbij een tweede gisting ontstaat met melkzuursmaak tot gevolg) en 25% oude Rodenbach.

Rodenbach Grand Cru is het luxebier van Rodenbach en bestaat uit een derde jong bier dat gemengd wordt met twee derde, gedurende 2 jaar op eik, gerijpt bier.

Dankzij de combinatie van hoge gisting in stalen tanks en de eerder wilde gisting in eiken vaten, is Rodenbach het typevoorbeeld van een bier van Gemengde Gisting.

Om tegemoet te komen aan de smaak van de gemiddelde zoetgebekte drinker wordt de laatste jaren de eerste gisting verkort.

Dan komt het indrukwekkendste deel van ons brouwerijbezoek. We stappen door de gigantische “foederzalen”.

De oudste dateren uit het midden van de 19° eeuw, de jongste uit 1960. De foeders worden ter plaatse onderhouden en hersteld door 2 kuipers

We wandelen door de foederzalen. Er is een traject gemaakt dat via een aantal trappen en doorgangen langs alle vaten loopt. Er is ook een lift naar boven waar zich de spectaculairste vaten bevinden.

De Britse bierkenner Michael Jackson noemde Rodenbach ooit het meest verfrissende bier van de wereld. Het roodkleurig bier van gemengde gisting heeft een intens karamelachtig aroma en een fruitige zoet-zure smaak.

Op het einde van de rondleiding wandelen we tussen de foeders en langs feestelijk uitgedoste tafeltjes.
Zo komen we in de feestzaal "Ter Eeste".

18.15u.Nu komt nog het plezantste: de proeverij!!!

We krijgen elk een “gewone” Rodenbach en een Rodenbach Grand Cru.

We zitten in een mooie zaal en wij kunnen de portretten zien van een tiental prominenten uit de Rodenbachfamilie,

Rond 19u gaan we op straat wachten op de bus die ons naar de "Nieuwe Barriere" zal brengen.

Nog even een blik werpen op het "Rodenbachkasteeltje".

Het is oorspronkelijk gebouwd door Edward Rodenbach als prive-woning, het kasteel werd lange tijd gebruikt als ‘ambtswoning' voor de directeur van de brouwerij.

Het bezoek aan Roeselare is daarmee afgelopen. Hoog tijd om terug te keren naar ons vertrekpunt: restaurant "De Nieuwe Barriere"

Na het aperitief (met hapjes) konden we kiezen tussen varkenswangetjes of een vispannetje. Beide met frietjes!!

En wat het dessert betreft: zie foto !!

Na het eten gaan we nog even kijken naar de "bolletra".

Dit is een balsport, typisch voor de streek.

Hieronder een foto van de bolletra

Wilt u meer weten over De Nieuwe Barriere en zijn bolletra , klik dan op onderstaande link:

http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=7G3I7EIJ

Ik eindig met een dankwoordje voor onze gastheer Eddy dewaele en natuurlijk vergeten we ook Mariette nie.