home onze vereniging activiteiten Forum verslagen Fotoalbums Contact
8 november-Zoniënwoud en Druivenstreek

Vertrek om 7.15u uit Moorslede met chauffeur Johan.
Eerste stop in het wegrestaurant in Lessen.
We bereiken Jezus-Eik om 9.45u, we worden er verwelkomd door onze gids van vandaag: Willy Vanbeneden.
Jezus-Eik is een deelgemeente van Overijsse, gelegen vlak bij de Brusselse ring en de autoweg naar namen en Luxemburg.

Verklaring van de naam "Jezus-Eik".

Het dankt zijn ontstaan aan een mirakuleus O.-L.-Vrouwbeeldje, ooit opgehangen aan een oude eik in het Zoniënwoud. Vrome verhalen maakten melding van mirakels, wat de abdij van Park-Heverlee ertoe aanzette op de plaats van de eik een kleine kapel op te richten. Het aantal bedevaarders nam snel toe en in 1650 werd de huidige barokke kerk gebouwd. Jezus-Eik groeide uit tot een kleine bedevaartplaats.
De Jezus-Eik werd gedeeltelijk afgezaagd zoals men hem nu nog kan zien onder het altaar van de huidige kerk.

De omgeving is bekend door namen als Welriekende Dreef en Leonard kruispunt.
In de bus vertelt onze gids over Felix Sohie, een eenvoudige tuinman die te Huldenberg, op het domein van Baron de Peuthy de eerste druivenserre bewerkte en vanaf 1865 te Hoeilaart zijn serrencultuur uitbouwde.
Hoeilaart.
In Hoeilaert rijden we voorbij de Romaanse St. Clemenskerk, die geen toren heeft.
Hoeilaart is ook de woonplaats van de bekende striptekenaar Marc Sleen en van weerman Armand Pien.
Sinds 10 september 1994 staat Nero hier te pronken. Beeldhouwer Luc Cauwenberghs uit Tervuren heeft de alom bekende stripheld vereeuwigd in een beeld van 2,15 m. Van op zijn sokkel houdt Nero het reilen en zeilen van Hoeilaart in het oog.

We rijden door de IJssevallei .
De IJse is een zijrivier van de Dijle .
De bron ligt in het Zoniënwoud ten zuiden van Brussel op de grens van Sint-Genesius-Rode en Hoeilaert. Vlakbij, aan de Ganzepootvijver, hebben monniken ooit de priorij van Groenendaal gesticht

We volgen de Welriekende Dreef, die de verbinding vormt tussen de woonkern Jezus-Eik van de gemeente Overijse en de woonkern met paardenrenbaan Groenendaal behorend tot de gemeente Hoeilaart
Het Kapelletje van Welriekende is zonder twijfel gekend. In 1477 werd de eerste steen gelegd van de kapel van Welriekende. Onze Lieve Vrouw van Welriekende werd aanroepen om bijstand af te smeken tegen koortsaanvallen, doch geleidelijk evolueerde het heiligdom tot een bedevaartsoord waar de jonge meisjes uit de omgeving kwamen bidden om snel een goede echtgenoot te vinden... Vandaar dat het hek vaak getooid was, en nu nog soms, met kousenbanden die ze als offergaven achterlieten (tegenwoordig meestal strikken).
Waar de naam "Welriekende" vandaan komt is een raadsel. Sommigen vermoeden dat de naam verwijst naar de heerlijke geuren die het bos verspreidt dankzij de kruiden die daar groeiden

We rijden voorbij het station van Groenendaal . Het schilderachtige station Groenendaal aan de rand van het Zoniënwoud staat op het grondgebied van Hoeilaart,
Het station van Groenendaal werd bij Ministerieel Besluit van 09.11.1994 beschermd als monument, als gaaf bewaard voorbeeld van een spoorwegstation, met schuilplaats, in typische 'nationale' stationsstijl.
Het station was belangrijk om de druiven te vervoeren naar de hoofdstad, maar ook door de figuur van Leopold II, Op 22 juli 1889 werd op amper 1 km van het station immers de paardenrenbaan ingewijd, met tussen twee tribunes een koninklijk paviljoen. Leopold II was trouwens een regelmatig bezoeker van de renbaan. De lijn Brussel-Namen kreeg trouwens ter hoogte van het station van Groenendaal een speciale aftakking richting renbaan.

Bosmuseum Jan van Ruusbroec
Het is ondergebracht in de vierkantshoeve van de oude priorij van Groenendaal, gebouwd tussen 1777 en 1782. Een van de weinige gebouwen die overbleven van het eertijds zo machtige kloostercomplex.
Het bosmuseum is gelegen in het grootste loofbos van Vlaanderen, het Zoniënwoud.
De gids begint met ons een en ander te vertellen over het Zoniënwoud.

Het Zoniënwoud is een overblijfsel van het uitgestrekte Kolenwoud , dat in de 1e eeuw nog gans Midden-België overdekte. Vanaf de 12e eeuw werd het Zoniënwoud het bezit van de Brabantse hertogen, waarvoor het, door de verkoop van hout, een rijke bron van inkomsten en een uitgelezen terrein voor jachtpartijen was.

 

Het woud werd ook de uitverkoren vestigingsplaats van een aantal kloosters: Hertoginnedal (Oudergem), Rood-klooster (Oudergem), Kapucijnenklooster (Tervuren), Priorij van Groenendaal (Groenendaal). Te Groenendaal vestigde zich Johannes Ruusbroec, één van de befaamdste mystieke schrijvers. Hij stichtte er een Augustijnerpriorij.

In de 18e eeuw had het Zoniënwoud nog een oppervlakte van 12.000 ha. Ontbossing, roofbouw en oorlogsgeweld hadden het grotendeels verwoest. Het Oostenrijks Bewind besloot tot een herbebossing over te gaan en naar een plan van Joachim Zinner werden er vanaf 1736 op massale schaal en netjes op rijen beuken aangeplant .

We hebben vooral aandacht voor de maquettes van de priorijen.

De gids leert ons ook het verschil tussen een "abdij" en een "priorij" (waarbij ons lid Daniël Degryse, gids van de Ter Duinen Abdij van Koksijde, hem zelfs kon bijspringen).

We rijden naar de Priorij van Groenendaal.
Dit oude en vervallen gebouw is de onderkant van de vroegere kloosterkerk. Dat de priorijkerk niet volledig werd afgebroken heeft te maken met de klacht die in 1787 door de laatste prior Van Wilder tegen de sloop van de priorij werd ingediend, waardoor de afbraak werd gestaakt
Ten zuiden van de priorijkerk bevindt zich een boswachterswoning. Een steen boven de deur links geeft het jaartal 1743 aan
De oorsprong van de priorij van Groenendaal gaat terug tot 1304, het jaar dat Jan II, hertog van Brabant, een strook grond en een huis schonk aan Jan van den Bosch om er zich als kluizenaar te vestigen. In 1343 vestigden zich in de Groenendaalse kluizenaarswoning twee kanunniken en een kapelaan van Sint-Goedele te Brussel w.o. Jan van Ruusbroec. Alzo ontstond een kloostergemeenschap die in 1349 toetrad tot de 'Orde van de reguliere kanunniken van Sint-Augustinus'.
Twee keer werd de priorij opgeheven, eerst in 1784 en alweer in 1795.

Na de eerste opheffing van de priorij verdween het kloostervierkant. Ook de kerk werd voor een deel gesloopt in 1787. Het classicistische priorijgebouw, dat pas tussen 1770 en 1784 was opgetrokken als koetshuis en als personeelsbedrijf, werd aangepast ten behoeve van de woudadministratie en haar directeur, de Oostenrijker Joachim Zinner.

In 1793 keerden de paters naar hun klooster terug. Zij namen hun intrek in de priorij en startten prompt met de renovatie van de gehalveerde kerk in classicistische stijl. Vergeefse moeite, want amper twee jaar later dienden de Fransen de priorij de genadeslag toe. Van de kerk werd een dienstgebouw en een stal gemaakt.

We rijden daarna richting Oudergem (Rood Klooster)
Voorbij het Leonardkruispunt, de grens tussen Overijse en Oudergem.

Hoe komt dit kruispunt aan zijn naam?
Rond 1900 woonde Leonard Boon op deze plaats in een woonwagen. Hij verkocht drank en wist de controle handig te omzeilen: bij controle door Overijse verplaatste hij zijn woonwagen enkele meters naar grondgebied Oudergem, en bij controle uit Oudergen verplaatste hij zijn woonwagen naar Overijse.

We rijden naar Oudergem.

Rood Klooster .
Het Rood Klooster in Oudergem dateert reeds uit de veertiende eeuw en ook hier is de oorsprong van de naam onduidelijk. Vermoedelijk verwijst de naam echter naar het woord 'roo' of 'rode', wat open plaats in het bos betekent.

Met de gids gaan we op ontdekking van de site van het Rood Klooster.

Abdij van het Rood Klooster

De voormalige priorijhoeve, een mooi vierkantig gebouw met één verdieping

De Hertogin van Brabant stelde de gronden en vijvers ter beschikking en de monniken besloten te leven naar de regels van de heilige Augustijn. Onder leiding van architect Adam Gherys, werd een duurzaam klooster gebouwd omringd door een omwalling van baksteen en kalkcement. Een prachtig monument dat grotendeels bewaard bleef. Het moerasgebied werd drooggelegd.
Door zijn gunstige ligging in de nabijheid van een 15-tal visrijke vijvertjes, trok het gebied landbouw en ambachtslui zoals een bakker, een brouwer, een schoenmaker en een hoefsmid aan. In 1402 sloot de prior zich aan bij het kapittel van Groenendaal dat allicht een lichtend voorbeeld voor het Roodklooster was geweest. In 1412 voegde het zich bij de Noord-Nederlands hervormde congregatie Windesheim, een semi-kloosterachtige beweging opgericht in reactie tegen de speculatieve mystiek en de verstervingen.. Erasmus maakte deel uit van deze congregatie.

Het is tijdens deze periode (15 de eeuw) dat schilder Hugo Vander Goes zich terugtrok in het Roodklooster. Hij stierf er in 1482. Een gedenksteen in de muur van het Huis van Savoy herinnert aan zijn verblijf.
In 1784 werden alle kloosterordes opgeheven door Jozef II en alle schatten, waaronder verschillende doeken van Rubens, openbaar verkocht. Wat overbleef werd door de bevolking geplunderd. Ze stalen de paarden, het vee en zelfs de vissen in de vijver. In 1790 keerden 16 monniken terug en begonnen het oord te restaureren maar in 1792 maakte de Franse bezetting een eind aan het Roodklooster.

De charme van een herfstwandeling door het Zoniënwoud.

De herfstkleuren zijn erg indrukwekkend en het weer valt mee.


In 1910 kwam het domein in handen van de Staat en in 1992 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De gebouwen van het Roodklooster werden door de jaren heen ingepalmd door een spinnerij, een ververij en een steenkapperij tenslotte ook een hotel, café, restaurant. Heden treft men er een restaurant,een kunstgalerie, een in 1977 geopend kunstenaarsatelier, en natuurklassen aan.

De vijvers van het Rood Klooster werden in de middeleeuwen door kloosterlingen aangelegd in een moerassige vallei. In een periode dat vlees nog niet dagelijks op het menu stond, was de kweek van karpers een belangrijke bron van eiwitten.

Rond het hoofdgebouw van de priorijhoeve staan de vroegere bedrijfsgebouwen: schuren, paardenstallen (te herkennen aan de bogen)

De gebouwen worden nu gehuurd door kunstenaars.

Sommige menen dat de naam "Rood Klooster", die uit 1380 dateert, afkomstig zou zijn van de roodachtige cement op basis van steen- en pannengruis dat gebruikt werd om de muren te bedekken. Volgens anderen komt de naam van de prefix "roo" of "rode" afgeleid van het werkwoord "rooien", hetgeen zou duiden op het feit dat het klooster op een ontbost deel van het woud werd gebouwd

Niet ver van het Rood Klooster, aan de rand van de Grote Flossendelle, bevindt zich de Keizersbron. Het water van de bron wordt al eeuwenlang geroemd. Zo beschreef de historicus Sanderus al in de 16de eeuw hoe de heren er zich na een lange jachtpartij kwamen laven: "ze dronken het water als moedermelk en gaven de monniken vaak het geschoten wild in ruil". Ook Keizer Karel zou er zich na een bewogen jachtpartij zijn komen laven: vandaar uiteraard de naam.

We wandelen langs de voormalige molenaarswoning

We hebben volop genoten van de wandeling in het Zoniënwoud.. Het was dan ook een zalig herfstweertje om te wandelen in zo een mooi decor

We rijden naar Overijse.
We zijn even aan de andere zijde van de taalgrens nl in La Hulpe (Terhulpen) maar algauw bereiken we Overijse dat in Vlaams Brabant ligt.

Overijse dankt zijn naam aan de rivier de IJse die door de gemeente stroomt

Hoofdstad van het
druivenland...

Justus Lipsius werd geboren op 18 oktober 1547 wellicht in het bijgebouw van het huidige Justus Lipsiushuis, gelegen achter het gemeentehuis. Lipsius was niet alleen een vakkundig tekstcriticus, maar bleek ook een bereisd man te zijn. Zo was Justus Lipsius ondermeer professor te Jena, Leiden en Leuven. Op het einde van zijn loopbaan werd hij nog benoemd tot geschiedschrijver van de Spaanse koning. Overijse heeft Justus Lipsius' afkomst steeds in ere gehouden. Het dorpsplein rond de bekende S-bocht werd naar hem genoemd en sinds 1853 bevindt er zich een bronzen borstbeeld.


We genieten van een uitgebreide maaltijd in restaurant "d'ouwe schuur" in Maleizen, een gehucht van Overijse.

Hiernaast : onze chauffeur en de gids in restaurant d' Oude Schuur ..

Rond 15u vertrekken we voor een ritje door het Dijleland.

Van Maleizen via Tombeek naar Terlanen (waar we een wegwijzer zien naar Ottenburg) en vandaar naar Hof ter Vaeren in Huldenberg.

Huldenberg behoort bij het kiesarrondissement Leuven (dus niet zoals Hoeilaert en Overijse in het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde )

Op de kerktoren bevindt zich één van de oudste en mooiste zonnewijzers van de streek

Hof ter Vaeren

We rijden verder door het golvend Brabants landschap. Ons doel is Hof ter Vaeren waar we ontvangen worden door Nicole die voor ons gerust de titel mag krijgen van de vriendelijkste en mooiste boerin van Vlaanderen ! !

Links: de "boerin des huizes; de vriendelijke Nicole.

Hof Ter Vaeren is een gemengd landbouwbedrijf met 60 à 65 melkkoeien en 30 stuks vleesvee. Ze bezitten 85 ha grond, waarvan 30 ha weiland, ze bebouwen die grond met suikerbieten, tarwe, maïs en aardappelen.

De koeien zijn van het type Witblauw Mixte en ze verblijven in een half-open stal.
De melkkoeien kalven normaal gezien alleen, de vleeskoeien echter met een keizersnede.

Nicole vertelt over het leven op de boerderij, over de koeien en de kalfjes.en over de bevruchting die meestal kunstmatig gebeurt maar waar hun stier toch ook soms van pas komt.

We leren ook dat een koe met horens meestal de chef van de stal is !!

Onze voorzitter was volledig in de war toen hij de schattige jonge kalfjes buiten voor hun "iglo" zag. Hij was van mening dat het geitjes waren ! !

 

Het  melken van koeien gebeurt al lang niet meer met de hand. Tegenwoordig heeft elke veehouder melkmachines om de melk snel en hygiënisch te verzamelen
Het planten en rooien van de aardappelen en het zaaien en afrijden van de tarwe gebeurt door de boeren zelf (echtgenoot van Nicole en zijn broer).
Maïs zaaien en afrijden, alsook het planten en rooien van de suikerbieten, gebeurt in loondienst.

Links de kalfjes op een rij.

Rechts: op deze boerderij lopen ook heel wat poezen rond en Hans kan het niet laten om er eentje op te pakken.

Ik mag zeker ook niet vergeten te vermelden dat deze boerderij bekend (of beter gezegd beroemd) is door het bezoek van wijlen koning Boudewijn. In de winkel-cafetaria zijn er trouwens foto's van deze gebeurtenis te bewonderen. Dit doen we dan ook, genietend van een lekker ijsje. Je kunt er ook koffie drinken, pannenkoeken eten, .

Niet alleen kun je er genieten van de producten geproduceerd op de boerderij, je kunt ze ook kopen.

Er zijn er zelfs die TWEE ijsjes lusten ! ! !

Rond 16.30u is het tijd om te vertrekken naar de Wijnkelders "Soniën", het familiebedrijf van Pips en Flup Luppens
Wijnkelders "Soniën" .
Niet mis als afsluiter van dit bezoek aan de Druivenstreek!!

Uit streekdruiven (marktoverschotten en tweederangsdruiven) worden in de wijnkelder druivensap en wijnen geproduceerd.
De specialiteit van dit familiebedrijf is echter de op ambachtelijke wijze bereide schuimwijn, die wordt verkregen door een natuurlijke flesgisting.

Het bedrijf (wijnkelder + druivenserres) is doorlopend toegankelijk voor particulieren, groepen en scholen van maandag tot en met zaterdag.

Op dit ogenblik (begin november) zijn er geen druiven meer.
De man die we zien op de foto hierboven legt ons met veel vuur en in alle details uit hoe de verwerking van de druiven tot wijn verloopt.

Teveel om hier allemaal op te schrijven, maar wie het nog eens herhaald wil zien, ga naar www.sonien.be

Laat vooral het filmpje even afspelen waarin je o.a. ziet hoe Pips Luppens in de ton kruipt om deze te kuisen.

En dan is het tijd om te proeven!!!!!! Zie foto's hieronder.

Na 1 (of meer) wijntjes geproefd te hebben stijgt het aantal decibels geproduceerd door de groep ! !
We vinden het allemaal lekker en met de eindejaarsfeesten in het vooruitzicht worden er heel wat dozen met flessen witte wijn, rosé, schuimwijn, porto, likeur,... in onze bus geladen bij vertrek.

We komen rond 20.30u aan in het Vijverhof (Wevelgem) waar we onze uitstap afsluiten met boterhammen met ham en kaas . En koffie natuurlijk ! !

Hier volgen nu enkele foto's van Anna en Georges.
 
 
 
 
 
 
 
 

SITEMAP